Wat is een terugval na een burn-out?

Een terugval na een burn-out betekent dat de symptomen van de burn-out, zoals extreme vermoeidheid, emotionele uitputting, concentratieproblemen en lichamelijke klachten, opnieuw opduiken. Dit kan gebeuren tijdens het herstelproces, zelfs wanneer iemand lijkt te zijn genezen. Terugvallen kunnen variëren van lichte verergering van klachten tot volledige uitputting, vergelijkbaar met de oorspronkelijke burn-outperiode.

Hoe vaak komt een terugval voor?

Uit diverse onderzoeken blijkt dat een aanzienlijk aantal mensen die hersteld lijken van een burn-out, later opnieuw in de problemen komt. Volgens een studie van de Universiteit van Twente ervaart maar liefst 40% van de mensen die een burn-out doormaken, een terugval binnen de eerste drie jaar na het herstel. Dit benadrukt hoe complex en langdurig het herstelproces kan zijn.

Een ander onderzoek, uitgevoerd door het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP), laat zien dat ongeveer 30% van de mensen die zich hebben hersteld van een burn-out, in de eerste zes maanden na hun terugkeer naar het werk opnieuw last krijgen van burn-outklachten.

Oorzaken van een terugval

De oorzaken van een terugval na een burn-out kunnen variëren, maar enkele belangrijke factoren spelen vaak een rol:

1. Onvoldoende herstelperiode
   Een veelvoorkomende oorzaak van terugval is een onvoldoende herstelperiode. Mensen die te snel terugkeren naar het werk of te veel druk op zichzelf leggen, kunnen zich opnieuw uitputten. Dit kan zowel fysiek als emotioneel zijn, en het is essentieel om voldoende tijd te nemen voor herstel, zonder terug te vallen in oude gewoonten.

2. Werkdruk en stress
   Het is niet ongebruikelijk dat mensen die herstellen van een burn-out terugvallen omdat de werkdruk niet verandert. In een werkomgeving waar stress, hoge verwachtingen en een gebrek aan steun blijven, kan de burn-out opnieuw de kop opsteken. Een studie van het TNO toont aan dat meer dan 60% van de mensen met een burn-out het gevoel heeft dat de werkomstandigheden niet verbeterd zijn, wat de kans op terugval vergroot.

3. Onverwerkte emoties en trauma’s
   Burn-out heeft vaak niet alleen te maken met werkdruk, maar ook met onverwerkte emoties. Er kan sprake zijn van onderliggende gevoelens van angst, onzekerheid of trauma die niet voldoende aandacht hebben gekregen tijdens het herstel. Deze kunnen op een later moment weer oprijzen, wat bijdraagt aan een terugval.

4. Gebrek aan balans
   Mensen die niet leren om werk en privé goed in balans te houden, lopen het risico op terugval. Het herstel van een burn-out vereist dat men nieuwe gewoonten aanleert, zoals het stellen van grenzen, zelfzorg en stressmanagement. Als deze vaardigheden niet stevig verankerd worden in het dagelijks leven, kan de druk opnieuw te veel worden.

Hoe om te gaan met een terugval?

Het ervaren van een terugval na een burn-out kan ontmoedigend zijn, maar het is belangrijk om te weten dat het geen falen is. Het is een deel van het herstelproces, en het betekent niet dat je niet verder kunt komen. Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om een terugval het hoofd te bieden:

1. Erken de terugval
   Het is cruciaal om een terugval niet te negeren. Door het te erkennen, kun je snel ingrijpen en de juiste maatregelen nemen om verder herstel te bevorderen. Praat met een arts of therapeut om te begrijpen waarom de terugval heeft plaatsgevonden en hoe je hieraan kunt werken.

2. Zorg voor een langere herstelperiode
   Als je merkt dat je terugvalt, neem dan opnieuw de tijd om tot rust te komen. Je hebt misschien meer tijd nodig dan je aanvankelijk dacht. Herstel is geen lineair proces, en het is belangrijk om jezelf niet te overbelasten.

3. Communiceer met je werkgever
   Een open gesprek met je werkgever is essentieel. Leg uit dat je tijdens je herstel hebt gemerkt dat je meer tijd nodig hebt of dat de werkdruk te hoog is. Dit kan helpen om maatregelen te treffen die een terugval kunnen voorkomen, zoals aanpassingen in werktaken of werktijden.

4. Leer van de ervaring
   Een terugval kan een kans zijn om meer inzicht te krijgen in je eigen grenzen en je behoeften. Het kan helpen om te reflecteren op wat er tijdens je herstel goed ging en wat er beter kan. Dit vergroot je veerkracht en helpt je in de toekomst beter met stress om te gaan.

Het belang van preventie

Het voorkomen van een terugval is net zo belangrijk als het herstel zelf. Door bewuste keuzes te maken op het gebied van werkdruk, zelfzorg en stressmanagement, kun je jezelf beschermen tegen een nieuwe burn-out. Het ontwikkelen van gezonde werkgewoonten, het stellen van grenzen en het zorgen voor voldoende ontspanning zijn essentiële onderdelen van dit preventieplan.